Cách đây gần 20 năm, cả một vùng đất Quảng Trị xôn xao chuyện động trời, đó là việc tìm ra một loại lá rừng có thể ngừa thai rất hiệu nghiệm.
Cách thức tránh thai bằng loại lá rừng của bà con dân tộc thiểu số thực ra rất đơn giản. Trước khi sinh hoạt vợ chồng, chỉ cần yểm một mẩu lá cây dưới chiếu thì cứ… thoải mái, không bao giờ sợ có thai.
Việc tìm ra loại lá tránh thai bắt nguồn từ một tục lệ rất đẹp của tộc người Vân Kiều, đó là tục đi sim. Nam, nữ đến tuổi cập kê đều được phép hẹn hò mỗi khi mùa trăng đến. Màn đêm buông xuống, người con trai đến nhà Xu (kiểu như là nhà cộng đồng) tìm bạn tình, sau đó họ đưa nhau đến những căn chòi ven rừng, lều canh ven rẫy… Suốt đêm, họ hát cho nhau nghe những bài hát thắm đượm tình nồng. Đến khi tình cảm như đã gắn bó, họ trao cho nhau đính vật cầu hôn là những đồng bạc trắng kèm theo lời hẹn ước, định ngày cưới hỏi.
Cây A Năng có tác dụng tránh thai
Việc “đi quá giới hạn” là điều cấm kỵ. Nhưng, dường như càng ngày càng ít người tuân thủ. Từ xưa, họ đã “vượt rào ăn trái cấm”. Và để tránh thai, họ dùng thứ lá kỳ lạ này.
Chẳng cần khách phương xa thắc mắc lâu, lão “thần y” xứ Đắk Rông, ông Hồ Văn Lai, thôn Phú Thiền, xã Mò Ó bật mí: “Đó là nhờ cây A Năng”.
Có một số thông tin nói rằng, người ta dùng lá A Năng đeo bên hông là có thể quan hệ tình dục thoải mái mà không thụ thai. Ông Lai phản ứng: “Làm gì có chuyện đó, nói như vậy là sai. Công hiệu của cây này đúng là tránh thai thật nhưng chả ai đem nó đeo bên người cả”.
Ông Lai giải thích: “Sau khi quan hệ nam nữ xong, người phụ nữ sẽ ăn một miếng (1 lát thái mỏng) củ A Năng. Nếu ăn liên tục trong vòng 1 tháng thì người đàn bà đó mãi mãi không thể sinh con, theo như cách người ta thường gọi là: Triệt sản”, ông Lai nói rồi dẫn mọi người theo ra vườn cây thuốc.
Theo ông Lai thì cây A Năng thuộc loại khó trồng, ưa sạch sẽ, quang, thoáng. “Khi chưa có biện pháp tránh thai khác, người dân chúng tôi toàn trồng cây này để “kế hoạch”. Nhưng giờ có thuốc tránh thai rồi, người ta ít trông chờ vào cây này”.
Thuốc tránh thai mác Quảng Trị
Thực ra, phương thuốc tránh thai từ giống cây lạ này đã được ông Dương Quát nghiên cứu nhiều năm qua, khi ông còn đang giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (UB DS-KHHGĐ) tỉnh Quảng Trị. Ý tưởng nghiên cứu, cho ra đời bài thuốc tránh thai mang thương hiệu Việt được khởi nguồn từ những chuyến đi công tác tại huyện Hướng Hóa, nơi có nhiều đồng bào Vân Kiều, Pa Cô sinh sống.
Ông Quát kể, dạo ấy, công tác dân số được quan tâm lắm nên khi ra Hà Nội, ông đã xin gặp GS Mai Kỷ, khi đó là Bộ trưởng, Chủ nhiệm UB DS-KHHGĐ để trình bày ý tưởng táo bạo trên. Hôm ấy, theo lịch, ông Kỷ phải giải quyết rất nhiều công việc. Bởi thế, thư ký của ông Kỷ chỉ cho phép ông tiếp xúc trong thời gian ngắn.
Suốt mấy năm lặn lội ở khắp các bản làng, rồi vùi mình ở các trung tâm nghiên cứu, thí nghiệm ở cả trung ương lẫn địa phương, ông Quát và các cộng sự nhiệt thành của mình là những thầy thuốc người dân tộc nổi tiếng ở Hướng Hóa đã thu được những kết quả đáng mừng.
Khi có được những lá thuốc thần bí của một số thầy lang có tiếng ở Khe Sanh (Hướng Hóa), lần đầu tiên, ông làm thí nghiệm trên thỏ. Ông kể, năm ấy, ông sang một viện nghiên cứu ở Trung Quốc tìm mua 40 cá thể thỏ rồi đưa về một viện chuyên nghiên cứu về nông nghiệp của trung ương để thử thuốc.
Kết quả là dù đến chu kỳ sinh nở nhưng hấp thụ thứ lá cây đặc biệt này những cá thể thỏ cái đã không thể mang thai. Lần thứ hai, để tìm phản ứng phụ của thuốc, ông đã thử trên những cá thể chuột bạch tại Trường ĐH Y khoa Huế. Kết quả cũng vô cùng mỹ mãn, lá thuốc trên không gây bất cứ một phản ứng phụ nào.
Theo ông Quát, sở dĩ đến giờ, công trình của ông vẫn chưa về đến đích là bởi thiếu kinh phí, thêm nữa, chưa có bất cứ kết luận khoa học về những biến chứng lâu dài khi sử dụng bài thuốc này. Còn một khó khăn nữa, theo ông Quát, đó là sự bí hiểm đến khó lý giải của lá a năng.
Trao đổi với chúng tôi, ông Quát tiết lộ, tuy công trình của ông vẫn đang dang dở nhưng đã có rất nhiều nhà khoa học có tiếng ở cả trong vài ngoài nước đã tìm tới, hỏi mua lại toàn bộ kết quả nghiên cứu, tìm hiểu đó với gia vài tỉ đồng. Tuy nhiên, ông từ chối bởi ông muốn tự mình hoàn thiện công trình khoa học sẽ khiến y khoa thế giới giật mình này.